Wereldbank, IMF, ECB … ken jij het verschil?

Internationaal Monetair Fonds

Het IMF helpt voor financiële stabiliteit zorgen over de hele wereld. Dat doet ze door landen financieel te steunen wanneer ze dat nodig hebben. Deze steun is vaak gekoppeld aan strikte voorwaarden. Zo wil het IMF ervoor zorgen dat landen hun economie structureel verbeteren en niet enkel tijdelijke financiële hulp krijgen om ‘even te depanneren’.

Het IMF monitort ook de wereldeconomie en die van zijn 190 lidstaten. Daarnaast geeft het landen aanbevelingen bij het opstellen van fiscale wetten, en probeert het IMF om internationale handel te vergemakkelijken en werkgelegenheid en economische groei te stimuleren.

De grootste bron van financiering voor het IMF is het ‘lidgeld’ dat elk aangesloten land moet betalen. De hoogte van die bijdrage hangt vooral af van de economische slagkracht van het land. Hoe meer lidgeld een land betaalt, hoe meer stemrecht het krijgt. Het IMF kan ook leningen aangaan.

Wereldbank

Het doel van de Wereldbank is om economische ontwikkeling te bevorderen, armoede te bestrijden en de planeet leefbaar te maken voor iedereen. Ze doet dit door technische en financiële steun te geven aan lage- en middelinkomenlanden.

Ze helpt landen bij het hervormen van inefficiënte economische sectoren en bij de uitvoering van projecten, zoals de bouw van gezondheidscentra en scholen of het toegankelijker maken van drinkwater en stroom. Om haar missie te bewerkstelligen, bestaat de Wereldbank uit vijf verschillende organisaties die elk hun deel tot die missie bijdragen. Zo biedt de International Development Association (IDA) rentevrije leningen en schenkingen aan arme landen. De International Finance Corporation (IFC) financiert dan bijvoorbeeld weer investeringen en geeft advies aan bedrijven en overheden in ontwikkelende landen.

Omdat ze een goede kredietwaardigheid heeft, kan de Wereldbank tegen lage rentetarieven geld ophalen om dat geld vervolgens tegen gunstige voorwaarden uit te lenen. De financiële reserves van de Wereldbank komen van verschillende bronnen: geld dat opgehaald wordt op de financiële markten (bijvoorbeeld via de uitgiftes van obligaties), uit winsten op haar beleggingen, uit lidgeld van de aangesloten landen, uit bijdragen van de (rijkere) leden en van de lenende landen zelf wanneer zij hun leningen terugbetalen.

Bank for International Settlements

De Bank for International Settlements (BIS) wordt gezien als de bank voor centrale banken. 63 centrale banken zijn lid-aandeelhouder van de BIS (waaronder ook de Nationale Bank van België en de Europese Centrale Bank), en vertegenwoordigen samen 95% van de wereldeconomie. Een centrale bank is verantwoordelijk voor het beheer van de monetaire politiek, de uitgifte van de nationale munt en de regulering van het geldstelsel van een land of regio.

De BIS vervult verschillende functies. Ten eerste faciliteert het transacties tussen centrale banken. Daarnaast is het een forum waar leden elkaar kunnen ontmoeten, ideeën uitwisselen en samenwerken aan gemeenschappelijke projecten. De BIS doet ook beleidsaanbevelingen.

De financiering van de BIS komt voornamelijk van haar leden-centrale banken. Die hebben aandelen in de BIS, en de omvang van hun investering bepaalt hun stemrecht en invloed in de organisatie.

Europese Centrale Bank

De Europese Centrale Bank (ECB) is de invloedrijkste financiële instelling in Europa. Haar hoofdtaak is het beheersen van de prijsstabiliteit binnen de eurozone. De ECB speelt een cruciale rol in het bepalen van het monetaire beleid voor de landen van de eurozone en heeft een significante invloed op de economische stabiliteit in Europa.

Een van de belangrijkste instrumenten van de ECB is de beleidsrente. Die beïnvloedt de spaarrente en de kosten om te lenen in de hele regio, waardoor de ECB indirect invloed uitoefent op economische activiteiten zoals investeringen en consumptie.

De ECB houdt zich ook bezig met het reguleren van de geldhoeveelheid in de economie. Ze bepaalt dus hoeveel euro’s er in omloop zijn. Daarnaast speelt de ECB een belangrijke rol in het toezicht op de bankensector in de eurozone.

Nationale Bank van België

De Nationale Bank van België (NBB) is de centrale bank van België. Waarschijnlijk ken je de NBB van haar bekendste product: de bankbiljetten die ze in ons land uitgeeft. Maar ze heeft andere taken. Zo zorgt ze voor de implementatie van het monetaire beleid van de ECB in België. Een andere taak is het toezicht op banken, verzekeraars en andere financiële instellingen in België.

De NBB speelt voor ons land ook een sleutelrol in het verzamelen en analyseren van economische data. Daarnaast is de Nationale Bank ook de bank van de overheid en beheert ze de balans- en kredietcentrale, waar de jaarrekeningen en kredieten worden geregistreerd.

De Nederlandsche Bank

De Nederlandsche Bank (kortweg DNB) is de Nederlandse evenknie van de Nationale Bank van België. Haar taken en verantwoordelijkheden lopen gelijk: het bewaken van de financiële stabiliteit, zorgen voor vlot betalingsverkeer, economische data verzamelen, enzovoort.

Het geld op spaarrekeningen bij NIBC wordt beschermd door de Nederlandse depositogarantie. Het is DNB die deze depositogarantie bewaakt, in opdracht van de overheid. Mocht een bank ooit failliet gaan, dan zorgt DNB samen met het Depositogarantiefonds ervoor dat rekeninghouders hun geld terugkrijgen tot maximaal 100.000 euro per persoon per bank.