Wanneer en hoe vraag je een loonsverhoging

april 2023

Wanneer vraag je best een loonsverhoging?

Een loonsverhoging krijg je niet (altijd) spontaan. Als je opslag beoogt, is de kans wellicht groot dat je er zelf om moeten vragen. Wat kan een goede aanleiding zijn en hoe belangrijk is timing? Jeroen Diels, regional managing director bij HR-bedrijf Robert Half brengt raad.

Wat is het beste tijdstip om opslag te vragen?

“Dat hangt van bedrijf tot bedrijf af. Maar in de praktijk zien we dat veel van dergelijke gesprekken plaatsvinden aan het einde en begin van het jaar, omdat de evaluatiegesprekken dan traditioneel op de agenda staan. Het einde van het kalenderjaar is meestal ook de periode waarin bedrijven hun budgetten - en dus de loonuitgaven - voor het volgende jaar vastleggen”, vertelt Jeroen Diels.

“Een functioneringsgesprek is dus een geschikt moment om een gesprek over loon te voeren, maar doe dit op het einde van zo’n gesprek na een positieve evaluatie. Wordt er verbetering gevraagd, zal het er zich op dat moment misschien minder toe lenen om opslag te vragen. Je kan dan wel altijd vragen naar het financiële groeipotentieel en de verwachtingen, zodat je weet waar je aan toe bent.”

“Plaats je vraag dus bij voorkeur binnen een gesprek over je prestaties, carrièremogelijkheden en de samenwerking. De vraag los stellen kan de perceptie wekken dat geld jouw belangrijkste motivatie is. Er is dus best een concrete aanleiding.”

Kan ik - los van een functioneringsgesprek - opslag vragen als mijn werkdruk is toegenomen?

“Puur opslag vragen wanneer de werkdruk is toegenomen, lijkt me iets te tijdsgebonden of misschien zelfs een beetje impulsief. Fluctuaties in werkdruk horen nu eenmaal bij een job en een gezonde balans tussen geven en nemen op de werkvloer. Belangrijk hierbij is om in acht te nemen of het gaat over een verhoging in werkdruk omdat je meer verantwoordelijkheden erbij krijgt, of dat het echt puur de werkdruk is die omhoog gaat.

Als de werkdruk toeneemt omwille van extra taken of verantwoordelijkheden, je daarmee omkan én je mooie prestaties levert, dan kan je dat uiteraard wel gebruiken als argument en aanknooppunt om opslag te vragen.”

Mag ik opslag vragen als ik al ruim een jaar geen opslag kreeg (los van de indexering)?

“Opnieuw is opslag vragen niet per sé tijdsgebonden, maar zal het afhangen van jouw prestaties, hoe goed het bedrijf het in het algemeen doet, het loonbeleid, waar je zit in je benchmark en de economische situatie”, vervolgt Jeroen Diels. "Als je overigens benieuwd bent naar wat gangbaar is voor jouw loon, dan kan je de Salarisgids van Robert Half raadplegen."

“Wanneer er een hoge indexatie plaatsvindt, zal dat wellicht effect hebben op je kansen om opslag te krijgen. Als de indexering zo hoog is, zoals we de afgelopen periode hebben gezien, stijgt ook de loonkost voor werkgevers om het personeel te betalen. Dan kan het al eens moeilijker zijn om bovenop die indexering nog eens opslag te geven.”

“De overgrote meerderheid van de werkgevers zullen opslag geven op basis van goede prestaties. Het staat je altijd vrij om het met de vraag ‘het is lang geleden’ te proberen, maar de kans bestaat dat je enkel en alleen op basis van die vraag geen opslag zal krijgen als je ook niet voldoende gepresteerd hebt.”

Kan ik opslag vragen als mijn tijdelijk contract wordt omgezet in een vast contract van onbepaalde duur?

“Bij omschakeling van contract kan zich de opportuniteit voordoen om een loongesprek te hebben, maar wees hier niet té gretig. Anders kan het lijken alsof je voor de verkeerde redenen de job wil.”

Mag ik opslag vragen na een belangrijke prestatie?

“Da’s zeker een mooi aanknopingspunt om de vraag te stellen. Maar bedenk dat het niet zozeer zal afhangen van slechts één project dat je ten goede brengt. Veel zal afhangen van wat de prestatie net is, de omvang, de duurzaamheid (is het een eenmalig project of heeft het een langdurig effect op het bedrijf), hoe groot de impact van het project voor het bedrijf is, enzovoort. Het is vaak een combinatie van wat je gedurende een bepaalde periode in het algemeen presteerde.”

Mag ik opslag vragen als ik intern (tijdelijk) van werk verander?

“Alles hangt hierbij af van de job die je dan zal uitoefenen. Is het een job met meer verantwoordelijkheden, zal de kans groter zijn dat je daar beter voor betaald wordt.

Als het tijdelijk is, is het niet gebruikelijk of evident om opslag te krijgen, want wat gebeurt er als je terugkeert naar je huidige rol? In zo’n situatie kan het interessanter zijn om de mogelijkheid tot een bonus of variabel inkomen aan te kaarten”, geeft Jeroen Diels van Robert Half mee.

Er staat een gezinsuitbreiding, aankoop van een huis of andere grote gebeurtenis voor de deur die een impact zal hebben op mijn financiële situatie: is dat een geschikt aanknooppunt om opslag te vragen?

“Bij zo’n verandering is het niet abnormaal dat je als werknemer even nadenkt over een mogelijke opslag, maar hou er rekening mee dat het als werkgever heel moeilijk is om een loonbeleid te hanteren dat afgestemd is op basis van de privé-situatie van elke werknemer. Zo’n aanleiding gebruik je daarom best niet om opslag te vragen.”

Wat met opslag vragen als ik 4/5 ben beginnen werken, of tijdskrediet (landingsbaan) heb genomen?

“Een verandering in je privésfeer op zich is jammer genoeg geen reden om opslag te vragen, omdat een werkgever geen loonbeleid voert dat afgestemd is op de privésituatie van elke werknemer. Ook als je ervoor kiest om flexibeler te gaan werken, is dat geen reden om opslag te vragen”, geeft Jeroen Diels aan.

Mag ik om opslag vragen als ik ontdek dat ik minder verdien dan mijn directe collega's die hetzelfde takenpakket doen?

“Als je erachter komt dat collega’s meer verdienen dan jij voor dezelfde verantwoordelijkheden, kan dat wrevel veroorzaken. Maar hou er rekening mee dat je collega’s misschien al langer in dienst zijn, ze een specifiek diploma/opleiding of cursus volgden, ze uitzonderlijke prestaties neergezet hebben, enzovoort. Indien je je er niet goed bij voelt, ga dan zeker het gesprek aan met je manager, maar hou er in dat geval rekening mee dat er ook niets kan veranderen aan de situatie.”

Mag ik om opslag vragen als ik ontdek dat ik minder verdien dan teamleden waarover ik de leiding heb?

“Collega’s met een diepe expertise, die langer in dienst zijn, die een ander takenpakket hebben, … kunnen inderdaad wel eens meer verdienen dan hun manager op basis van die objectieve redenen. Ook hier geldt: ga het gesprek aan met jouw manager indien je je er ongemakkelijk bij voelt.”

Ik kreeg een interessant aanbod van een ander bedrijf. Kan ik dit gebruiken om opslag te vragen?

“In de huidige krappe arbeidsmarkt zien we tegenvoorstellen vaker opduiken. Werknemers gebruiken dit al eens als drukkingsmiddel om een hoger loon te bedingen op hun huidige job. Je kan dat doen, maar denk ook goed na over de boodschap die je hiermee geeft. Als het te agressief gebracht wordt, kan het overkomen alsof loon het belangrijkste is voor jou. Dat kan verkeerd uitdraaien en zorgen voor een bekoelde relatie met je werkgever.”

Ik krijg een interessant aanbod, maar het loon is lager dan wat ik vandaag verdien. Kan ik laten vastleggen dat ik bijvoorbeeld na een jaar opslag krijg?

“Ja, je kan steeds onderlinge loonafspraken maken wanneer je een contract tekent. Bijvoorbeeld dat je na een jaar een aantal sprongen in je salarisschaal maakt.”

Kan ik ook extralegale voordelen ontvangen in plaats van een loonsverhoging?

“Extralegale voordelen zoals een bedrijfswagen, tankkaart, aandelenopties, … zijn doorgaans verbonden aan functies, rollen of niveau’s maar niet aan een individu. Dat zal in de praktijk dus moeilijk zijn om te onderhandelen.”

Hoe snel na het begin van een nieuwe baan kan ik om opslag vragen?

“Het is moeilijk om hier een eenduidig antwoord op te geven. Soms hoor je wel eens dat je elk jaar om opslag zou moeten kunnen vragen. Het is niet zozeer kwestie van hoe snel je dat kan vragen, maar eerder op basis van prestaties, hoe goed het bedrijf het in het algemeen doet, waar je qua loon in je benchmark zit (als je al aan de hoge kant zit, is er dus minder ruimte voor opslag) en de economische situatie. Maar ook de algemene policy van het bedrijf speelt hierin een rol. Zorg dat je weet wat het loonbeleid in je bedrijf is, zodat je er ook op kan inspelen.”

Hoe vaak kan ik opslag vragen, zonder dat het lijkt alsof ik het enkel voor het geld doe?

“Overdrijf sowieso niet. Want dan komt het inderdaad al snel over dat je het enkel voor het geld doet. Veel hangt sowieso af van je prestaties en de ruimte en het beleid die het bedrijf heeft.”

Kan mijn vraag voor opslag ook slecht vallen bij mijn werkgever?

“Uit recent onderzoek van Robert Half blijkt dat 6 op 10 bedienden in België nog nooit om opslag heeft gevraagd. Het aanbrengen van het onderwerp, onwetendheid over hoeveel je mag vragen en schrik om een slechte indruk te maken zijn de grootste uitdagingen die het ons moeilijk maken bij loononderhandelingen op een bestaande of nieuwe job”, stipt Jeroen Diels aan.

“Je vraag voor opslag kan slecht vallen als je niet goed voorbereid bent en als er geen objectieve aanleiding is. Daarom is het ook belangrijk om het loonbeleid binnen je bedrijf te kennen, zodat je daarop kan inspelen. Wanneer je geen voeling hebt met hoe je beoordeeld wordt in je organisatie, loop je het risico om een slechte indruk te maken. Probeer dus voor jezelf op een professionele en objectieve manier te kaderen waarom je dit denkt te verdienen en breng het verhaal ook op een rustige, professionele en onderbouwde manier.”

Hoeveel opslag mag ik vragen; wat is een realistisch percentage?

“Het is niet eenvoudig om hier een percentage op te kleven. Veel hangt af van het loonbeleid, redenen van een bedrijf om opslag te geven en de budgettaire ruimte. Ook speelt je situering binnen je benchmark een rol: zit je daar al hoger, zal je opslag procentueel lager zijn, dan wanneer je lager in je benchmark zit.”

Hoe pak ik het best aan om opslag te vragen?

“Een goed gesprek staat of valt met een goede voorbereiding. Probeer voor jezelf op een professionele en objectieve manier te kaderen waarom je denkt dit te verdienen. Dat kan door bijvoorbeeld een aantal concrete voorbeelden te geven van projecten die je succesvol hebt afgerond, positieve feedback van collega’s te bundelen, enzovoort.”

“Wees ook altijd voorbereid op een negatief antwoord. Indien opslag op dat moment niet mogelijk is, vraag altijd naar feedback en het potentieel op langere termijn, zodat je weet waar je voor staat: wat moet ik doen om toch in aanmerking te komen, welke projecten zet ik op poten, …? Dan weet je wat er mogelijk is op lange termijn.”

Ik krijg opslag, maar ik had op meer gehoopt. Hoe ga ik daarmee om? Kan ik meer bedingen?

“Indien je opslag krijgt, raad ik niet aan om nadien naar je manager te stappen om te klagen dat het aan de lage kant is. Wat je wél kan doen, is dat aankaarten, maar meteen ook vragen wat er moet gepresteerd worden om later een hogere opslag te krijgen”, besluit Jeroen Diels.