De auto van een buur of familielid lenen: wat met de verzekering als het fout gaat?

Als je (nog) geen eigen auto hebt of je huidige wagen is niet geschikt voor bepaalde rit, klus of vakantie, dan zijn er tal van mogelijkheden. Uiteraard kan je beginnen met sparen voor een (nieuwe) wagen. In afwachting kan je een wagen reserveren bij een verhuurbedrijf, een auto gebruiken via een deelsysteem, of… een voertuig lenen bij buren, vrienden of familie.

Bij een verhuurbedrijf of commercieel deelsysteem zijn de spelregels meestal klaar en duidelijk. In de verzekeringsvoorwaarden vind je doorgaans (in de kleine lettertjes) terug wat mag en niet mag. En als je twijfelt, dan kan je het steeds navragen.

De basisregel: maximum 2 keer per maand

Als Je de wagen van een bekende leent, is dat een ander paar mouwen. Want je zal geen contract met je buurvrouw, vriend of moeder tekenen als je even naar het containerpark wil met hun wagen.

Als je de wagen niet meer dan twee keer per maand leent, dan hoeft er in principe niets geregeld te worden. De meeste verzekeraars − niet allemaal! − beschouwen je dan als een occasionele bestuurder. Dat betekent in de praktijk dat je gedekt wordt via het verzekeringscontract van de eigenaar van de wagen. Tenminste als je ouder bent dan 26 jaar, of volgens de regels van de verzekeraar voldoende rij-ervaring hebt (bij sommige verzekeraars ligt de grens nog hoger dan 26 jaar).

De vraag is natuurlijk: wat betekent maximaal 'twee keer'? Twee enkele ritten? Twee ritten heen en terug? Twee dagen per maand? Daarover bestaat geen uniforme regel, leert navraag bij Assuralia, de beroepsvereniging van verzekeringsondernemingen. Die interpretatie wordt overgelaten aan het oordeel van de verzekeraar.

Als je de wagen drie keer per maand (of meer) leent zullen de meeste verzekeraars − opnieuw: niet allemaal! − je beschouwen als een regelmatige bestuurder. Dat betekent dat je gegevens ook in de verzekeringspolis van de eigenaar opgenomen moeten zijn. In theorie betekent dat je ook als regelmatige bestuurder moet zijn geregistreerd als je bijvoorbeeld de auto in maart drie keer leent, en in september drie keer leent.

Zodra je als regelmatige bestuurder de auto leent van een familielid of bekende, dan zal de eigenaar wellicht een hogere verzekeringspremie moeten betalen. Hoeveel meer hangt onder meer af van je leeftijd en/of rij-ervaring.

Voordat je een wagen leent van iemand anders …

Voor je dus aan het stuur gaat, stel je jezelf best eerst deze vragen. Ze kunnen jou en de eigenaar voor heel wat kopzorgen behoeden:

• Is de wagen verzekerd? Is de groene kaart (ondertussen wit van kleur) dus nog steeds geldig?
• Om welke verzekering gaat het? Omnium of niet? Is er ook een bestuurdersverzekering? En een diefstalverzekering (zie verder)?
• Ben je een occasionele of regelmatige bestuurder? Die huisregels kunnen verschillen van verzekeraar tot verzekeraar. Als je geregeld een auto leent, doe je dus best navraag.
• Is het een bedrijfswagen? Zo ja, mag je volgens de car policy van het bedrijf rijden met deze wagen?

Wat bij een ongeval met schade?

Ging je bij een ongeval in de fout? Dan zal de verzekeraar de schade aan de wagen van de andere partij vergoeden (dankzij de verzekering Burgerlijke Aansprakelijkheid). Het maakt daarbij niet uit of je een occasionele of regelmatige bestuurder bent. Heeft je buurvrouw, vriend, moeder, … een omniumverzekering? Dan krijgt hij of zij ook de kosten aan de eigen wagen vergoed.

Dat betekent nog niet dat alle problemen daarbij van de baan zijn. In geval van een omniumverzekering wordt nog steeds de franchise afgetrokken. Heeft je buurvrouw, vriend, moeder, … geen omnium, dan kan je verwachten dat je de factuur zal moeten betalen voor de kosten aan de eigen wagen.

Als de wagen overigens total loss is, dan krijgt de eigenaar via de omnium verzekering enkel de dagwaarde gecompenseerd (een schatting van de waarde van de auto in de conditie net voor het ongeval) min de wrakwaarde (de restwaarde van het wrak).

Bovendien zal de bonus-malusgraad na een ongeval in fout stijgen. Dat betekent dat de autoverzekering duurder wordt voor de eigenaar. Wat tot gevolg kan hebben dat je het verhoogde deel van de toekomstige premies eventueel moet vergoeden. Die kunnen elk jaar wat stijgen, want ook een autoverzekering wordt berekend op basis van de index. De eigenaar kan dus ook eisen dat je dit vergoedt. Of je een occasionele of regelmatige bestuurder bent, maakt niet uit.

Ben je betrokken bij een ongeval waarbij de andere partij in de fout ging? Dan zit je relatief safe; de verzekering van de tegenpartij vergoedt dan de schade aan de wagen die je leende. De bonus-malusgraad zal voor de eigenaar van de wagen die je leende, niet stijgen. Natuurlijk moet je nog steeds het slechte nieuws overbrengen. Minder leuk wordt het wel wanneer de auto total loss is: de verzekering van de tegenpartij zal dan enkel de dagwaarde minus de wrakwaarde vergoeden.

Wat bij een ongeval met gewonden?

Raak je gewond tijdens het ongeval? Als de eigenaar van de geleende wagen een bestuurdersverzekering heeft, dan komt deze verzekering tussen in de verzorgingskosten. Is er geen bestuurdersverzekering? Dan kan je jezelf alleen beroepen op de tussenkomst van je mutualiteit. Hierdoor zal je wellicht maar een deel van de kosten kunnen recupereren. Als je bijvoorbeeld na het ongeval enkele keren naar de arts moet en geneesmiddelen moet nemen, dan zal je mutualiteit wellicht niet alle kosten vergoeden. Een bestuurdersverzekering zal in regel ook het deel vergoeden dat je uit eigen zak betaalt. Een bestuurdersverzekering beschermt overigens niet alleen tegen lichamelijke schade, maar ook tegen mogelijk inkomensverlies bij een blijvende (of tijdelijke) arbeidsongeschiktheid, bij de noodzaak om je woning aan te passen aan invaliditeit, …

Een bestuurdersverzekering wordt meestal aangeboden als optie bij een verzekering Burgerlijke Aansprakelijkheid. Als je zelf geen wagen hebt, en dus ook geen BA-verzekering, kan je als occasionele of regelmatige bestuurder bij je verzekeraar steeds een aparte bestuurdersverzekering afsluiten.

Wat als de wagen gestolen wordt?

Is de wagen verzekerd tegen diefstal, dan komt de verzekeringsmaatschappij tussen. Afhankelijk van de bepalingen in het contract krijgt de eigenaar dan een deel van de waarde van de auto terugbetaald. Is er geen diefstalverzekering, dan wacht je een vervelend gesprek met je buurvrouw, vriend, moeder, … over wie wat zal betalen. Bij “normaal voorzichtig en zorgvuldig gedrag”, kan je wellicht niet aansprakelijk gesteld worden, leert navraag bij Assuralia. Anders is het bijvoorbeeld als je de sleutels op het slot liet. Veel hangt natuurlijk ook af of de auto nog opduikt (en in welke staat) en de dief gevat wordt.

Sparen voor een eigen auto? Een aantal tips.

Zolang er niets gebeurt wanneer je een wagen gebruikt van vrienden of familie, is een auto lenen een makkelijke en goedkope oplossing. Maar soms kan een eigen of nieuwe auto een pak handiger zijn. Alleen hangt daar vaak een stevig prijskaartje aan vast. Om (een deel van) de wagen te bekostigen, kan je alvast beginnen met wat geld opzij te zetten. Drie tips om sparen voor een nieuwe wagen makkelijk te laten lopen:

• Maak de aankoop van een nieuwe wagen concreet: hoeveel kost een nieuwe auto, hoeveel daarvan moet je sparen, en wanneer wil je er één kopen? Met deze drie vragen kan je het bedrag berekenen dat je maandelijks zal moeten sparen.
• Maak een automatisme van sparen. Zet meteen wat spaargeld opzij zodra je je inkomen krijgt, bijvoorbeeld aan het begin van de maand. Stel een automatische spaaropdracht in, zodat je daar niet aan hoeft te denken.
• Ga voor een aparte spaarrekening en kies de gepaste spaarformule. Ben je zeker dat je jouw spaargeld een tijdje niet nodig hebt? Dan kan je een termijnrekening openen of een spaarrekening met een hogere getrouwheidspremie. Is je spaardoel ambitieus en denk je dat het soms lastig zal zijn om te sparen? Dan kan een spaarrekening met een hogere basisrente voor je interessanter is: je kan dan altijd wat spaargeld terugstorten wanneer het nodig is, zonder daarvoor een hogere getrouwheidspremie te mislopen.