Binnen welke termijn wordt een overschrijving uitgevoerd?

In België dienen banken overschrijvingen wettelijk binnen een bepaalde tijd te verwerken. Als je geld overschrijft naar een rekeninghouder bij dezelfde bank, dan moet de bank ervoor zorgen dat het geld dezelfde bankwerkdag aankomt. Heeft de begunstigde een rekening bij een andere bank, dan krijgt je bank één bankwerkdag om de overschrijving uit te voeren (twee bankwerkdagen voor een papieren overschrijving).

Het woordje ‘bankwerkdag’ is een belangrijke. Standaard betalingsopdrachten tussen banken worden namelijk vereffend via Target2, het betaalsysteem van de Europese Centrale Bank. Target2 is enkel open op bankwerkdagen, niet ’s avonds, in de weekends en ook niet op specifieke sluitingsdagen en feestdagen.

Bovendien hanteren banken ook een zogenaamde cut off time. Dat is het tijdstip waarop overschrijvingen en andere opdrachten (bijvoorbeeld aankooporders voor beleggingsfondsen) voor die dag afgesloten worden en in bulk verstuurd worden. Daardoor worden betalingsopdrachten na een bepaald tijdstip (meestal 15, 16 of 17 uur) pas geacht ontvangen te zijn op de volgende werkdag. Als je dus maandagavond een overschrijving uitvoert, bestaat de kans dat je bank die pas dinsdag verwerkt. Wat de cut off time van je bank is, vind je soms op de website van de bank of in de algemene voorwaarden.

Kan de bank een overschrijving blokkeren?

Er kan nog een reden zijn waarom een overschrijving lang onderweg is. Een bank kan je geld namelijk even vasthouden. Dit kan het geval zijn bij abnormale of bijzonder grote transacties, of overschrijvingen naar buitenlandse rekeningen. Als je een overschrijving doet die merkbaar groter is dan de bedragen die je normaal overmaakt, is dat geen reden tot paniek. In de meeste gevallen is de bank gewoon aan het onderzoeken of er iets aan de hand is. Als je wil weten wat er precies met je geld gebeurt, kan je je bank om info vragen. Normaal gezien zal de bank echter zelf contact met je opnemen om te verifiëren of de overschrijving door mag (daarom doe je er goed aan om je contactgegevens up to date te houden). De bank is namelijk verplicht om dat binnen een bepaalde termijn te doen (kennisgevingsplicht): één bankwerkdag voor digitale overschrijvingen en twee bankwerkdagen voor papieren overschrijvingen.

Wat met het buitenlandse overschrijvingen?

In Europa maken we gebruik van het SEPA-systeem (Single Euro Payments Area). Dat is één grote betaalzone die ervoor zorgt dat alle transacties verlopen volgens dezelfde regels voor iedereen. Concreet gaat het om alle landen binnen de Europese Unie, plus nog enkele andere landen waaronder Noorwegen, IJsland, Liechtenstein, Zwitserland, het Verenigd Koninkrijk, Monaco, Guernsey en Isle of Man. Alleen betalingen in euro verlopen via dit SEPA-systeem, wat eigenlijk een beveiligd netwerk tussen banken is.

Terwijl het SEPA-systeem een Europese aangelegenheid is, bestaan er ook nationale en supranationale betaalsystemen. Daarnaast is er ook een globaal betaalsysteem: SWIFT (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunications). Dit systeem is vertakt over meer dan 210 landen en wordt gebruikt door ongeveer 11.000 banken.

Wat met instantoverschrijvingen?

Bij een instantoverschrijving of flitsbetaling staat het geld binnen enkele seconden op de rekening van de begunstigde, ook als die een rekening bij een andere bank heeft. Instantoverschrijvingen worden ook ’s nachts, op feestdagen en in het weekend verwerkt (en verlopen dus niet via Target2).

In 2020 was 1 op de 7 overschrijvingen in België een instantoverschrijving, volgens Febelfin. De jongste tijd levert de bankensector ook inspanningen om instantoverschrijvingen over de landsgrenzen heen aan te bieden. Verloopt alles volgens plan, dan zullen tegen eind dit jaar alle banken in Europa die instantoverschrijvingen aanbieden, op zijn minst deze internationale instantoverschrijvingen kunnen ontvangen.

Let op: niet elke bank biedt instantoverschrijvingen (voor particulieren) aan. Als ze wel worden aangeboden, zijn ze niet altijd gratis.

Zo lang duurt een online overschrijving bij een Belgische bank

• Meteen: een overschrijving tussen eigen rekeningen (bv. van spaar- naar zichtrekening) of instantoverschrijvingen.
• Dezelfde werkdag: een overschrijving naar een andere rekening bij dezelfde bank.
• Eén bankwerkdag: een overschrijving naar een rekening bij een andere bank in België en binnen de SEPA-zone.
• Tot 5 bankwerkdagen: de duur van een overschrijving naar een rekening bij een andere bank buiten de SEPA-zone hangt af van de bank van de begunstigde. Dit kan vaak 5 bankwerkdagen in beslag nemen.