Basisrente en getrouwheidspremie: het verschil uitgelegd

Laten we beginnen bij het begin. Er zijn hoofdzakelijk 2 manieren om te sparen: op een gereglementeerde spaarrekening en op een niet-gereglementeerde spaarrekening.

Een niet-gereglementeerde spaarrekening heeft 1 rentevoet. Omdat op een niet-gereglementeerde spaarrekening een roerende voorheffing geldt van 30%, vind je vaak een brutorente én een nettorente. De nettorente houdt rekening met de afhouding van deze roerende voorheffing. Hoeveel rente je zal krijgen op deze spaarrekening, is dus vrijwel gemakkelijk te berekenen.

Een gereglementeerde spaarrekening is de klassieke spaarrekening die we in België het best kennen. Dit type spaarrekening heeft 2 rentevoeten: een basisrente en een getrouwheidspremie. Deze twee rentevoeten hebben een andere functie. Je kan deze dus niet altijd zomaar simpelweg optellen om de opbrengst van je spaarrekening te kennen. Hoe ze precies werken, leggen we je hieronder uit.

Wat is basisrente?

De basisrente is de rentevergoeding die je ontvangt voor elke dag dat je spaargeld op je spaarrekening staat. Hoewel het percentage wordt uitgedrukt op jaarbasis en de rentevergoeding in regel jaarlijks wordt uitgekeerd, geldt de basisrente per dag. Je spaargeld brengt een basisrente op ten laatste vanaf de dag die volgt op de dag van de storting, en tot het moment wanneer je het geld van de spaarrekening haalt.

Wat is getrouwheidspremie?

Een getrouwheidspremie krijg je zodra je spaargeld 12 maanden onafgebroken op je rekening blijft staan. Een beloning voor trouwe spaarders, als het ware. Je krijgt dan een hogere rente op je spaargeld (de basisrente én de getrouwheidspremie).

Deze getrouwheidspremie wordt driemaandelijks uitbetaald, in het kwartaal dat volgt op het jaar waarvoor de premie wordt uitgekeerd. Zodra je een getrouwheidspremie hebt verworven, ontvang je hem op de eerste dag van het eerstvolgende kwartaal. Dus op 1 januari, 1 april, 1 juli en 1 oktober.

In België begint de getrouwheidspremie te lopen ten laatste vanaf de dag die volgt op de dag van de storting (net als bij basisrente). Haal je geld af van je spaarrekening, dan worden opvragingen aangerekend op de sommen waarvoor de premieverwerving het minst ver gelopen is, het zogenaamde LIFO-principe (Last In, First Out).

Kan de basisrente en getrouwheidspremie wijzigen?

Voor gereglementeerde spaarrekeningen bestaat een wettelijk kader waarin schommelingen van de rentevoeten vastgelegd zijn.

Voor de basisrente:

• De basisrente moet tussen 0,01% en 3% liggen. Tenzij de rente van de Europese Centrale Bank (ECB) hoger is dan 3%, dan mag de basisrente tot de ECB-rentevoet gaan in plaats van tot 3%.
• Een bank kan niet zomaar een rentewijziging op gereglementeerde spaarrekeningen doorvoeren. Wordt een rentedaling aangekondigd, dan mag de bank 3 maanden lang geen rentewijzigingen uitvoeren. Bij een rentestijging geldt deze beperking niet.

Voor de getrouwheidspremie:

• De getrouwheidspremie moet tussen een kwart van de basisrente die de bank effectief toepast en de helft van de hoogst toegelaten basisrente liggen. In België dient de opbrengst van spaargeld (basisrente en getrouwheidspremie samen) verplicht minstens 0,11% te bedragen.
• De getrouwheidspremie wordt vastgeklikt op het moment dat je een storting doet en ligt 1 jaar vast. Verhoogt of verlaagt de bank de getrouwheidspremie in de tussentijd, dan zal je nog steeds de oorspronkelijke getrouwheidspremie krijgen op je stortingen als de termijn van 1 jaar nog niet is afgelopen. Pas nadat de termijn van 1 jaar voorbij is, geldt de nieuwe getrouwheidspremie.

Waarom is er eigenlijk een verschil?

Het verschil is traditioneel gegroeid omdat een bank vooral op zoek is naar een zekere, voorspelbare stroom geld om te beleggen en te investeren en leningen mee uit te schrijven. De basisrente is een beloning omdat je je geld ter beschikking stelt, de getrouwheidspremie een beloning omdat je de bank meer financiële zekerheid geeft.

De basisrente en de getrouwheidspremie dienen dus een ander doel. Bij de keuze van een spaarrekening zijn je spaardoel en de verhouding tot de twee rentes belangrijke parameters.

• Wanneer je van plan bent een jaar en langer te sparen, dan is een spaarrekening waarbij de getrouwheidspremie hoger ligt dan de basisrente interessanter. Dit type rekening biedt je meer zekerheid wat betreft rentewijzigingen.
• Heb je eerder de intentie om niet langer dan een jaar te sparen, dan weegt vooral de basisrente door. Immers, je ontvangt enkel een getrouwheidspremie wanneer spaargeld 12 maanden onafgebroken op je rekening blijft staan.

Nog een bijzonderheid is het principe van de proportionele overdracht. Je kan namelijk de lopende termijn en daarbij horende getrouwheidspremie meenemen wanneer je spaargeld overschrijft tussen 2 gereglementeerde spaarrekeningen, op voorwaarde dat de rekeningen van dezelfde bank zijn en je (mede-)rekeninghouder bent op beide rekeningen. Deze regel geldt voor de eerste 3 overschrijvingen (per jaar) van minimum 500 euro.

Wat met niet-gereglementeerde spaarrekeningen?

In tegenstelling tot gereglementeerde spaarrekeningen, hebben niet-gereglementeerde spaarrekeningen geen getrouwheidspremie. Er geldt 1 rentevoet die geldt vanaf de dag waarop het geld op je spaarrekening staat. Het principe van de basisrentevoet, zeg maar.

Voor niet-gereglementeerde rekeningen zijn er geen specifieke vereisten wat betreft uitbetaling van rente. Vaak wordt de rente jaarlijks uitbetaald, zoals het ook voor de basisrente van een gereglementeerde spaarrekening gebeurt. Al kan het ook anders, bijvoorbeeld bij de NIBC Flex rekening. Op deze rekening ontvang je vier keer per jaar (op de eerste dag van het eerstvolgende kwartaal) je verworven rente.

Het grote verschil tussen een niet-gereglementeerde en een gereglementeerde spaarrekening is de fiscaliteit. Opbrengsten op niet-gereglementeerde spaarrekeningen worden belast aan 30% roerende voorheffing. Voor gereglementeerde spaarrekeningen geldt een fiscaal gunstiger regime van 15% op spaaropbrengsten boven de belastingvrije drempel van 1.020 euro (inkomstenjaar 2024). Op spaaropbrengsten tot 1.020 euro betaal je zelfs geen roerende voorheffing.

Voor een goede vergelijking tussen niet-gereglementeerde spaarrekeningen (of tussen een niet-gereglementeerde en gereglementeerde spaarrekening) hou je daarom best rekening met de netto-rentevoet van een niet-gereglementeerde spaarrekening. Vaak wordt de roerende voorheffing bij de uitbetaling van rente rechtstreeks door de bank afgehouden. Op die manier moet je de ontvangen rente niet aangeven in je belastingaangifte.

Bij NIBC vind je trouwens beide vormen: zowel gereglementeerde spaarrekeningen als niet-gereglementeerde spaarrekeningen. Ontdek de geknipte formule voor je spaargeld.